Drie activisten van Extinction Rebellion hebben woensdag 2 november in Het Concertgebouw met veel gevoel voor dramatiek aandacht gevraagd voor de klimaatcrisis. Een minuut of twintig na aanvang van het concert stond, nota bene in de stoel pal achter mij, een man op die op luide toon vertelde dat de wereld ten onder gaat en dat het bezoeken van het concert niets meer of minder is dan luisteren naar het orkestje aan boord van de Titanic. Mijn eerste opwelling was ’man ga zitten en laat mij luisteren naar de muziek’. Je luistert geconcentreerd en dat wordt ineens verstoord, maar de boodschap die over de zaal werd uitgestort sneed hout; wij lijken onafwendbaar af te stevenen op een crisis. Het gaf zo’n dubbel gevoel; ik heb maanden uitgekeken naar het concert en ik maak mij minstens zoveel zorgen om de wereld waarin mijn kinderen en kleinkinderen moeten gaan leven. De klimaatactivist is daarom een held en een verstoorder van mijn muzikale orde.
De reacties in de zaal lieten zien hoe dun het laagje fatsoen is waarachter bezoekers van die avond schuil gaan. In de zaal werd hard ’boe’ geroepen. Schuin voor mij zat een oudere man te slapen, hij schrok wakker en begon ook maar boe te roepen. Dat is pas betrokkenheid! Schandalig was de wijze waarop een aantal jonge ’heren’ (we zaten immers in Het Concertgebouw) de activist over de stoelen naar het gangpad trokken. Er zou zijn geroepen ’Sodemieter op, we timmeren je in elkaar!’ Gewelddadig en grof en de heren kregen niets dan lof. Het Concertgebouw stuurde achteraf nog een mailtje aan de bezoekers. De reactie was bedroevend, niet de ’heren’ uit het publiek hadden de activisten letterlijk het gebouw uitgesmeten, maar medewerkers van het concertgebouw zouden hen hebben begeleid. Het Concertgebouw zegt sympathie (!) te hebben voor het doel van de actie, maar keurt de wijze van actievoeren ten zeerste af. Niet alleen omdat deze acties zich niet tegen de culturele sector moeten richten, maar ook omdat dit soort acties tot paniekreacties in de zaal kunnen leiden met een gevaar voor letsel of erger. Dat laatste is zeker waar, alleen wordt daarmee niet verwezen naar het gevaar voor de activist.
Hoe erg was de actie? Het verstoorde het concert, de orkestleden wisten met een tik van de baton zonder problemen verder te spelen, de laatste noot werd wat later gespeeld. Actievoeren verstoort ons leven, maar is daar niet alle aanleiding toe?
Peter Beijer