In opdracht van het provinciebestuur, hebben TNO en NRG onderzoek gedaan naar de rol die kernenergie kan spelen in de energietransitie van Brabant. Het provinciebestuur wil het initiatief nemen tot een zogenoemde Duurzame Coalitie Kernenergie Brabant die zich inzet voor de realisatie van kernenergie tussen 2030 en 2050. We vroegen Alex Panhuizen (Statenfractie VVD) en Martijn de Kort (PvdA Tilburg) wat zij hier van vinden.
VVD: enige optie voor het behalen van de doelen
Alex Panhuizen verwoordt het standpunt van de Statenfractie van de VVD: “Het energievraagstuk en het ruimtelijk vraagstuk zijn niet los van elkaar te zien. We hebben in Nederland met elkaar een ruimtelijke regelgeving opgesteld die ingewikkeld is en niet heel veel minder ingewikkeld wordt. Alleen al als je ziet hoeveel twijfel er heerst binnen het behouden van de zoekgebieden voor de RES ivm alle ruimtelijke kaders, zie je dat het gaat knellen. Tot 2030 50% duurzame energie met wind en zon gaat dus al pittig worden. Hoe komen we dan aan die 100%? De een zegt waterstof, dan zeg ik, dat moet je ook ergens mee opwekken. De ander zegt, we optimaliseren wind en zon. Maar ook dat heeft zijn grenzen (vooral met hoeveel je kunt opslaan en je netcapaciteit). De VVD heeft deze ruimtelijke rekensom ook gemaakt. Om tot 2050 op 100% in Brabant te gaan, is een veilige grote kernreactor nodig. Kernenergie is veilig, helemaal de nieuwste editie reactoren die nu ook op Hinkley Point gebouwd wordt.
Is het duurder? Ja het is duurder. Maar het niet behalen van onze opgave vind ik nog kwalijker dan dat er geld bij moet via een SDE plus plus achtige constructie. Kernafval is een hekel punt, daar ontkom je niet aan. Maar zoals ik altijd zeg is een probleem voor 100.000 jaar niet eens een probleem als je er over 50 jaar niet meer bent vanwege een kapot klimaat. Maar ook daarvoor zijn oplossingen in de maak zoals hergebruik in de reactor. Alle zeilen moeten gewoon in de wereld bijgezet worden om ons klimaat te redden. We hebben elke bron nodig. Wind, zon (op dak en op land) waterstof en kernenergie! Ik vergelijk tegenstanders van kernenergie die wel de opgave willen halen altijd met picky eaters. Het is niet perfect, maar je maag is gevuld. Dus niet zeuren en dooreten voordat je verhongert.”
PvdA: gevaarlijk, onnodig en te duur
Martijn de Kort reageert vanuit de PvdA-fractie Tilburg: “De afgelopen maanden horen we de huidige Brabantse coalitie van VVD, CDA, FvD, Ja21 en Lokaal Brabant steeds harder roepen dat ze een kerncentrale in Brabant willen. De PvdA in Brabant is hier absoluut geen voorstander van, het is een slecht idee, om meerdere redenen.
Allereerst is het grote probleem van kernenergie nog steeds het gevaarlijke radioactieve afval wat er overblijft. Daar zadel je vele toekomstige generaties mee op. Hoe sociaal is dat richting hen?
Ten tweede is het gewoon niet nodig. We kunnen de doelen voor de energietransitie ook halen zonder kernenergie. En nee dan hoeft heus niet heel Brabant vol gezet te worden met windmolens en zonneparken! Onze huizen beter isoleren, onze daken vol met zonnepanelen, slim laden, energieverbruik en opwek beter op elkaar aansluiten door onder andere energieopslag en daarbovenop, op geschikte plekken, windmolens en zonneparken. Met de juiste mix kan het zonder kernenergie.
Ten derde, het is te duur! Wellicht is het u al eens opgevallen dat er de laatste jaren niet veel kerncentrales bij komen in Europa. Dat heeft een heel praktische reden: ze zijn te duur. Het bouwen van een centrale kost al erg veel geld maar het grote probleem zit hem ergens anders. In ons nieuwe energiesysteem, waarin een steeds groter deel van de energie afkomstig is van zon en wind, is de stroomprijs niet constant meer. Op bepaalde momenten is stroom zelfs gratis (als de zon schijnt en het waait). Dat is voor een kerncentrale die je dan niet even uit kan zetten een groot probleem. Daarom hebben kerncentrales hoge subsidies nodig voor de gehele levensduur om uit te kunnen. TNO concludeert dat ook: ‘De totale kosten van een energiesysteem dat voornamelijk uit zonne- en windenergie bestaat, zijn lager dan van een energiesysteem met kernenergie.’
Tot slot, ziet de PvdA dan helemaal geen kansen? Jawel, er gebeurt best veel op technologisch gebied en we kijken hier pragmatisch naar. Als de bovenstaande problemen (afval en kosten) opgelost kunnen worden door nieuwe technologieën als kernfusie of thorium reactoren dan staan we er voor open om dat wel serieus als optie mee te nemen. Zo ver zijn we echter nog lang niet en we kunnen daar om onze klimaatdoelen te halen al zeker niet op wachten. En dat zeggen wij niet alleen als PvdA Brabant, dat zegt ook het onderzoek van TNO dat deze Brabantse coalitie zelf heeft laten uitvoeren. Conclusie: kernenergie gaat het niet worden de komende jaren. Ook niet in Brabant!”